Spaanse cultuur, van buiten

Regelmatig heb ik dingen die me zijn opgevallen opgeschreven in een boekje (ja dat mooie Sintcadeau van jou, Maria!). In dit blog geef ik een willekeurig overzicht van wat ik tot nu toe van de Spaanse cultuur gezien heb.

Zaken gemarkeerd met een * heb ik (ook) gelezen in een boek over de Spaanse cultuur.

- Op mijn eerste dag hier reis ik met de bus van Vigo naar Ourense. Bij vertrek in Vigo slaan twee vrouwen die tegenover mij zitten een kruis. Aan welke heilige zouden ze vragen om een veilige reis? De meeste Spanjaarden zijn namelijk katholiek.

- Wanneer de avond valt op een mooie zomerdag en de terrassen vol zitten, zie ik spelende kinderen van alle leeftijden. Het maakt niet uit of het 22u s’avonds is, Spaanse kinderen worden overal mee naartoe genomen.*

- Spanjaarden houden wel van een gokje. Wanneer ik naar het werk loop, kom ik altijd langs een kraslotenverkoper. In cafés staat standaard een fruitautomaat en op winkelramen hangen posters met de hoogte van het te winnen bedrag in de Kerstloterij.*

- In parken zijn plekken ingericht waar toestellen staan om fitness oefeningen te doen. Nog niet gezien dat mensen er gebruik van maken, misschien wel in de lente/zomer.

- “Spanjaarden zijn een gesloten volk.” Dat gaf de instructeur van het parapenten aan. “In Galicië zijn de mensen misschien nog wel meer gesloten dan in andere delen van Spanje.” “Dit komt o.a. doordat Galicië veel bergen heeft.” “Het maakt reizen (en daarmee samenhangend geïnteresseerd zijn in andere mensen/culturen) een stuk lastiger.” “Heel vaak willen mensen niet eens luisteren naar ons verhaal over de plastic zakken, ze haken al bij voorbaat af.” Aldus een van de vrijwilligers tijdens het marktproject. Zelf heb ik dat ook al ervaren met collega’s en huisgenoten. Ik moet zelf initiatief nemen, om dingen vragen en manieren zoeken om nieuwe mensen te ontmoeten. Al vraag ik mij af, zijn Nederlanders niet ook gesloten? Wij hangen toch ook niet zomaar de vuile was buiten?

- In huis zijn Spanjaarden echter wel open, dit is immers hun eigen terrein.*

- Spanjaarden doen vaak niet de dingen die ze zeggen of beloven.
Wanneer ik tegen Maria vertel dat ik tijdens de vakantie graag fietsen wil huren om mee te nemen in onze gehuurde auto, biedt ze gelijk aan om haar eigen bevestiger voor achter de auto uit te lenen. Aardig aanbod, maar ze komt er echter niet meer op terug, ondanks mijn sms om haar eraan te herinneren.
Wanneer ik een mail stuur naar de fysiotherapeute, smst ze mij dat ze hem vandaag zal lezen en beantwoorden. Ik ontvang 3 dagen later pas een antwoord.
Aan een fotograaf die foto’s van mij heeft gemaakt vraag ik of hij me de foto’s per mail wil toezenden. Hij stuurt me een e-mail, maar er zitten echter geen foto’s in. Vergeten?
Maria heeft een college gegeven op de universiteit van Ourense. Daar heeft ze een de studenten een video laten zien over afval. Ik wil die video graag bekijken, lijkt me interessant. “Dat is goed, ik neem maandag de video mee.” Maandag echter geen video. Wanneer ik een tijd later nogmaals een mail ter herinnering stuur, krijg ik hierop geen reactie.
Volgens mij is het geen onwil, deze manier van reageren. Ik merk echter dat ik nu ook sneller geneigd ben dan maar niet meer op dingen terug te komen, dat kost onnodig energie. Zou ik in sommige gevallen zoals met die video echter wel moeten doen, want wie weet mis ik nu iets erg interessants.

- Spanjaarden zijn erg gastvrij. Ze delen graag eten.
Carla heeft mij al meerdere keren eten wat ze had gemaakt aangeboden zonder daar iets voor terug te willen.
Wanneer ik thuis bij Anita Spaanse les volg en zij aan het eten is, mag ik gewoon mee-eten. Na afloop geeft ze mij kastanjes mee voor thuis.
Tijdens een kookcursusavond komt er iemand informatie vragen. Hij krijgt gelijk een kopje soep aangeboden.

- Galicië vs Spanje en Spanje vs EU
De vriendin van Carla praat negatief over Spanje en de EU. Ze is trots op Galicië, voor haar is het haar land, een natie met eigen gebruiken en taal maar zonder landsgrenzen. De Galicische taal is aan het uitsterven zei ze.
Overigens is dit nationalistische gevoel niet bij alle mensen zo sterk die ik spreek. Anderen zijn van mening dat er ‘meer’ is dan alleen Galicië.

- In een sigarettenzaak waar ik met Carla naar binnen stap liggen tijdschriften. Er ligt een dik blad van National Geographic met een atlas erbij. Op de atlas staat Europa geschreven. Ik zie echter op de voorkant alleen een afbeelding van een deel van Europa: Noorwegen, Zweden en Finland. Geen idee waarom dit zo is. Ik kan niet binnenin het boek kijken, want er zit plastic om.

- In Ourense is het gebruik om in restaurants op zondag vis (ik geloof inktvis) te serveren.

- Er is heel veel werkloosheid onder jongeren hier. (50%?) "De overheid geeft bijna geen beurzen voor opleidingen." "Of je hebt geen geld om te studeren dus of je doet het wel en hebt daarna geen baan om de schulden af te betalen." Aldus Anna, een van mijn Spaanse leraressen.

- De start van het plastic zakken project heeft vertraging: een hoge politiechef is gearresteerd op verdenking van corruptie.* We moeten wachten op groen licht van de gemeente om verder te kunnen. In de krant wordt beweerd dat de ernst van de corruptie in Ourense minder is ten opzichte van andere steden en delen van Spanje.

- In de maand oktober mag Amigos da Terra niet op straat staan om handtekeningen te verzamelen tegen het verbranden van afval. Dat is verboden vanwege de verkiezingen in Galicië.

- Wanneer ik wil gaan zwemmen in het zwembad is een badpak en badmuts verplicht (in verband met hygiëne vermoed ik?). In de thermale baden hoeft dat echter niet. Daar kun je wanneer je wilt gewoon topless in het water gaan en topless zonnen.

- Ik ga pasfoto’s maken. In de winkel begrijp ik eerst niet dat mijn bril af moet. Automatisch kijk ik strak voor me tijdens het foto’s maken. De mevrouw spoort me aan te glimlachen. Blijkbaar hoef je in dit land niet streng op de foto voor officiële documenten.

- Spanjaarden zijn veel fysieker tijdens het praten. Een arm aanraken of gebaren maken tijdens een gesprek is heel normaal. Stiekem vind ik dat wel prettig, dat verkleint de afstand tussen mensen.

- Op straat kussen mensen elkaar hartstochtelijk. Volgens Carla zouden inwoners van noordelijker gelegen landen dat minder snel doen, die zijn ‘kouder’ zoals zij dat noemt.

- Geen rugklachten voor Spaanse kinderen. Ze gaan naar school met een tas op wieltjes. Wanneer een kind niet zo’n tas heeft, heeft het wel een ijzeren frame met wieltjes waarop de rugzak bevestigd wordt. Zouden ze in Nederland een voorbeeld aan moeten nemen!

- Ben je buiten en moet je kind plassen? Dan loods je hem gewoon naar een boom op de stoep en laat je hem of haar daar plassen. Ik heb dit herhaaldelijk gezien. Dit fenomeen las ik toevallig ook op een blog van een andere Nederlandse die in Spanje vrijwilligerswerk doet, dus het is niet alleen mijn eigen observatie.

- We hebben pauze tijdens het marktproject. Ik zit met Maria en een andere vrouw in een nabijgelegen café. Hoor ik dat nu goed? Draaien ze hier nog oude jaren 90 muziek? Ik hoor nummers als ‘Barbiegirl’ en ‘We don’t need no education’ van Pink Floyd. Is dit een gevalletje: Spanje loopt op sommige gebieden achter t.o.v. andere EU-landen?*

- Winkels: er bevinden zich specialistische winkels in Ourense. Ik zie enkele winkels die alleen pantoffels verkopen (blijkbaar is daar ruime markt voor, binnenshuis), een winkel die alleen brievenbussen, verbodsborden, kluizen en brandblussers verkoopt (grappige combinatie vind ik) en een winkel die alleen uniformen voor allerlei beroepen en voor naar school verkoopt. Met betrekking tot die laatste winkel heb ik nog een grappig cultuurverschil meegemaakt: ik zag een keer op straat 3 vrouwen lopen in mintgroene uniformen. Mijn associatie was gelijk: lopen de artsen hier in hun uniformen gewoon over straat? (Dat van die groene uniformen kan jij bevestigen, toch Ingrid?) Dat had ik echter helemaal verkeerd. Hier dragen poetsvrouwen dergelijke uniformen. Klein verschil. ;-)

Spaanse cultuur, van binnen is veel moeilijker te begrijpen. Zoals ik hierboven al aangaf, Spanjaarden zijn gesloten mensen. In het algemeen is het echt begrijpen van een cultuur ook moeilijk, sommige dingen vallen pas later op of worden gemist. Wie weet kan ik hierover aan het eind van mijn vrijwilligerswerk een blog schrijven.