3 koningen en een stukje steenkool

Op 6 januari is het 3 koningen (los Tres Reyes Magos). Voor Nederlanders het moment om je kerstboom en versieringen op te ruimen. Voor Spanjaarden en Spaanstaligen (bijvoorbeeld in Mexico) is dit een feestdag. Deze feestdag heb ik mogen beleven vergezeld van een Ourensenaar die ik van de week ontmoette.

Waar ontmoette ik deze jongeman? Ik ging kijken naar een expositie over het leven in Ourense en omgeving begin 1900. Een kunstenaar heeft een heel dorp van klei nagemaakt met allerlei dagelijkse taferelen. Zo is er een pottenbakkerij, een bakkerij, een rondreizende straatartiest, een kruis met afbeelding van het vagevuur, een man die messen slijpt, een kerststal en natuurlijk ook de 3 koningen ontbreken niet. Daarnaast waren er nog een aantal prachtige kijkdozen in 3D: onder andere een kerk, een café en een woonkamer. Alle details waren prachtig zichtbaar. Ik raakte in gesprek met de jongeman die daar werkt. Hij gaf mij tekst en uitleg. Bij het sluiten van de expositie bleek dat hij een eerdere EVSvrijwilliger kende en dat hij 1 straat van mijn appartement vandaan woont.

We gingen de dag erna spontaan een drankje drinken op het terras. (Schreef ik in het vorige blog iets over leven in het nu?) Hij ging mij uitleggen hoe 3 koningen hier gevierd wordt. Op de dag zelf heb ik dit met eigen ogen mogen zien. Het is vergelijkbaar met Sinterklaas, behalve dan dat het feest om andere personen draait.

Op 5 januari is er een optocht. Eerst ging ik met Alfonso naar het sportcomplex om de deelnemers van de optocht te zien. Ze waren zich aan het voorbereiden, kleding aan, schminken. Een groep met vrienden van Alfonso ging nog even een dans doen op klassieke muziek voor enkele mensen publiek. Ik heb zelfs de 3 koningen mogen begroeten! (Welke deuren er al niet opengaan als je wordt voorgesteld als "die Hollandse die wil weten hoe 3 koningen hier gevierd wordt...")

Daarna met Alfonso nog iets drinken in een café om de tijd te doden tot de optocht begint. Het is erg koud buiten, dus het café zit vol met wachtende mensen. Alfonso gaat werken bij de expositie en ik zoek een plekje tussen ouders met kinderen uit om de optocht te zien. Een kind zingt samen met haar moeder een speciaal lied over de 3 koningen. Het begint ongeveer zo: “Daar komen de 3 koningen, ze komen van ver....” (de rest van de tekst kon ik niet verstaan haha...)

De 3 koningen komen door de straat voorbij. Ze zijn eerst met de trein aangekomen in Ourense. Melchior, Kasper en Balthazar zitten alle 3 op een aparte grote troon die op een verlichte wagen staat. Ze hebben alle 3 hun eigen gevolg dat voor de wagens loopt. Daarnaast zijn er nog andere groepen en figuren, dat verschilt per jaar. Zij dienen ook meer om de optocht wat meer aanzien te geven. Alle groepen die meelopen gooien snoep (caramellos) naar de kinderen en ouders langs de kant. In de krant las ik dat er 300 deelnemers aan de optocht zijn en er 4000(!!)kg snoep wordt uitgegooid.

s’Avonds mogen de kinderen hun schoen zetten. Voor de koningen zetten ze restjes eten (overgebleven van die avond) neer, want ze komen immers van ver en hebben vast honger. Op 6 januari vinden de kinderen dan een cadeautje in hun schoen. Gekregen van de 3 koningen
Waar dat stukje steenkool voor dient?
Wanneer een kind het afgelopen jaar stout is geweest, vindt hij een stukje steenkool in zijn schoen. Dat is meer symbolisch dan dat het ook echt wordt gedaan. (Net als met de roe van Zwarte Piet) Van te voren hebben de kinderen een brief geschreven en gepost in een geheime brievenbus: “Ik ben lief geweest dit jaar en wil daarom graag deze en deze cadeautjes hebben.”

Leuk om dit stukje Spaanse cultuur mee te mogen maken!